Twitter gündeminde popüler hale gelen ilaç, kullanıcılar tarafından merak konusu oldu! Peki tam olarak, Xanax nedir, ne için kullanılır, yan etkileri, nasıl kullanılır işte tüm detaylar bu yazımızda!
Xanax Nedir?
XANAX 30 tablet içeren ambalajda bulunur. XANAX, eliptik, tam oval, pembe renkli, bir yüzüdüz ve çizgili, diğer yüzü “Upjohn 55” yazılı bölünebilir tablettir. XANAX, etkin madde alprazolamı içeren bir sakinleştiricidir. Alprazolam, benzodiazepinler olarak adlandırılan bir ilaç grubuna aittir. Benzodiazepinler, beyindeki kimyasal aktiviteyi etkileyerek uyku getirir, kaygıyı ve endişeyi azaltır.
Xanax Ne İçin Kullanılır?
Prospektüsünde yer alan bilgilere göre Xanax, yalnızca şiddetli kaygı ve endişe (anksiyete) tedavisinde kullanılır. XANAX, kaygının tedavisinde kısa süreli kullanılmalıdır. Toplam tedavi süresi, dozun kademeli olarak düşürüldüğü süre (buna doz azaltma adı verilir) de dahil olmak üzere 8-12 haftayı geçmemelidir.
Xanax Yan Etkileri Nelerdir? (Olası)
Tüm ilaçlar gibi, XANAX’ın içeriğinde bulunan maddelere duyarlı kişilerde yan etkiler olabilir. Aşağıdakilerden herhangi birini fark ederseniz, hemen doktorunuza bildiriniz veya size en yakın hastanenin acil bölümüne başvurunuz. Tedavinin sonlandırılması gerekebilir. Doktorunuz tedavinizin nasıl kesilmesi gerektiğini size söyleyecektir.
- Çok nadir olarak XANAX kullanımı ciddi davranışsal veya psikiyatrik etkilere neden olabilir. Bu davranışlar şunları içerebilir: Tedirginlik, huzursuzluk, saldırganlık, uyarılara karşı aşırı duyarlı olma durumu, şiddetli öfke, yanlış inanışlar, kabus ve olmayan şeyleri duyma, görme (halüsinasyon) veya diğer uygunsuz davranışlar
- Ani hırıltı, yutkunmada ya da nefes almada zorluk, göz kapaklarının, yüzün veya dudakların şişmesi, döküntü veya kaşıntı (özellikle tüm vücudu etkiliyorsa)
Bunların hepsi ciddi yan etkilerdir. Acil tıbbi müdahale gerekebilir.
Aşağıdakilerden herhangi birini fark ederseniz doktorunuza söyleyiniz. Doktorunuz tedavi
dozunuzu ya da tedavinizi değiştirebilir.
• Hafıza kaybı (amnezi)
• Derinin ve gözün beyaz kısmının sararması (sarılık)
Bağımlılık ve Geri Çekilme Belirtileri
XANAX gibi ilaçlarla tedavi sırasında bağımlılık gelişmesi mümkündür ve bu durum tedaviyi bıraktığınız zaman geri çekilme belirtilerinin görülmesi ihtimalini arttırır.
Geri çekilme belirtileri daha çok aşağıdaki durumlarda oluşur:
- Tedaviyi aniden kestiyseniz
- Yüksek dozda ilaç kullanıyorsanız
- İlacı uzun süredir kullanıyorsanız
- Alkol ya da ilaç suistimali hikayeniz varsa
Bu durum baş ağrısı, kas ağrısı, aşırı endişe, gerginlik, tedirginlik, zihin karışıklığı, duygu durum değişiklikleri, uyumada zorluk ve sinirlilik gibi etkilere neden olabilir. Bazı ciddi durumlarda, geri çekilme reaksiyonları şunları içerebilir: Bulantı, kusma, terleme, mide krampları, kas krampları, gerçek dışı hissetmek, sese, ışığa ya da fiziksel temasa karşı normalden duyarlı olmak, ayak ve ellerde uyuşma ve karıncalanma, halüsinasyon (uyanık iken olmayan şeyleri duyma ya da görme),titreme veya sara krizi.
Diğer Yan Etkiler
Yan etkiler aşağıdaki kategorilerde gösterildiği şekilde tanımlanmıştır:
- Çok yaygın : 10 hastanın en az 1’inde görülebilir.
- Yaygın : 10 hastanın birinden az, fakat 100 hastanın birinden fazla kişide görülebilir.
- Yaygın olmayan : 100 hastanın birinden az, fakat 1.000 hastanın birinden fazlakişide görülebilir.
- Seyrek : 1.000 hastanın birinden az fakat 10.000 hastanın birinden fazla kişidegörülebilir.
- Çok seyrek : 10.000 hastanın birinden az kişide görülebilir.
- Bilinmiyor : Eldeki verilerden hareketle tahmin edilemiyor.
Kontrollü klinik çalışmalara katılan hastalarda XANAX tedavisi ile oluşmuş yan etkiler:
Çok yaygın
- Depresyon
- Sedasyon (Sakin olma hali), somnolans (uyku hali)
- Denge bozukluğu, koordinasyon bozukluğu
- Hafıza bozukluğu
- Dizartri (Konuşma veya dil ile ilgili bozukluk)
- Ataksi (İstemli hareketlerin yapılması için gereken kas koordinasyonunun olmamasına
bağlı vücut hareketlerinde ortaya çıkan düzensizlik.) - Baş dönmesi, sersemlik
- Baş ağrısı
- Konstipasyon (Kabızlık)
- Ağız kuruluğu
- Yorgunluk
- İrritabilite (Uyarılara karşı aşırı duyarlı olma durumu)
Yaygın
- İştah azalması
- Konfüzyonel durum (Zihin karışıklığı durumu)
- Dezoryantasyon (Koordinasyon bozukluğu), dikkat bozukluğu
- Libido artışı* (Cinsel istekte artma), ereksiyon (sertleşme) bozuklukları
- Libido azalması (Cinsel istekte azalma)• Anksiyete (Sinirlilik veya kaygılı hissetme ya da tedirgin olma durumu)
- Uykusuzluk (Uyuma güçlüğü ya da uyku düzeninin bozulması)
- Hipersomni (Aşırı uyuma durumu)
- Denge problemleri, özellikle gün içinde dengesizlik
- Uyanıklıkta ya da konsantrasyonda azalma
- Uyanık kalmada zorluk, halsiz hissetme
- Titreklik ya da titreme
- Letarji (Yaşama işlevlerinin çok zayıfladığı derin ve uzun süreli bilinçsizlik ya da süreklipatolojik uyku durumu)
- Bulanık görme
- Hasta hissetme
- Dermatit* (Derinin kızarıklık, ödem, sulanma, kabuklanma, kepeklenme gibi iltihaplanmasıdır.) ve cilt reaksiyonları
- Cinsel disfonksiyon* (Cinsel işlev bozukluğu)
- Kilo değişimi
- Bulantı
Yaygın olmayan
- Amnezi (Unutkanlık)
- Adet düzensizliği*
- Mani* (Değişik davranışlarda bulunma ile sonuçlanabilen kendini aşırı mutlu ya da heyecanlı hissetme)
- Halüsinasyon* (Olmayan şeyleri görme veya duyma)
- Heyecanlı veya kızgın hissetme*9
- İnkontinans* (İdrar kaçırma)
- Sırtın alt kısmı ve diz ile kalça arasındaki bölgede (uyluklarda) adet dönemi bozukluğuna işaret edebilen ağrı
- Güçsüzlük veya kas spazmları
Bilinmiyor
- Hiperprolaktinemi* (Kadınlarda prolaktin isimli süt üretimini uyaran bir hormonun aşırı salgılanması)
- Hipomani* (kişinin bedensel ve psikolojik olarak üst seviyelerde enerjik olması),
- Agresyon* (Engellenme süreçleri sonunda kişide açığa çıkan saldırgan davranma eğilimidir.)
- Düşmanca davranışlar*,
- Anormal düşünceler*
- Sikomotor hiperaktivite* (Kas spazmları, titreme ve seğirme gibi aşırı huzursuzluk duyguları ile gösterilen bir durum)
- Otonom sinir sisteminin bir bölümünde dengesizlik. Belirtiler şunları içerebilir: kalp atımının hızlanması ve değişken kan basıncı* (Sersemlik hissi, baş dönmesi veyabaygınlık)
- Distoni* (İstemsiz kas kasılmaları)• Gastrointestinal bozukluklar* (Mide ve bağırsak gibi sindirim sisteminde rahatsızlık)
- Hepatit* (Karaciğer iltihabı)
- Karaciğer fonksiyonlarında bozukluk* (Kan testi ile ortaya çıkabilir)
- Sarılık*
- Anjioödem* (Yüzün veya boğazın şişmesine neden olan bir hastalık)
- Periferik ödem* (Eklemler, ayak veya parmaklarda şişme)
- Güneş ışığına karşı duyarlılık nedeni ile deri reaksiyonları
- İdrar retansiyonu*(İdrarın boşaltılamaması sonucu idrar kesesinde birikmesi)
- İntraoküler basınç artışı*(Göz içi basıncının yükselmesi)
Xanax Nasıl Kullanılır?
Xanax kullanımı hakkında, doktorunuz size ne zaman ve kaç adet tablet almanız gerektiğini söyleyecektir. Emin değilseniz doktor veya eczacınıza danışınız. Ağızdan alınır. Tabletleri parçalamadan ve çiğnemeden bir bardak su ile yutunuz.
Tabletlerinizi alkollü bir içecekle almayınız.
Yetişkinler
Genellikle günde üç kere bir adet 0,25 mg veya üç kere bir adet 0,5 mg tablet alarak başlanır. Bu doz, kademeli olarak gün boyunca bölünmüş dozlar halinde günde toplam 3 mg’a kadar çıkarılabilir. Dozun artırılması gereken durumlarda, gündüz daha uyanık olabilmeniz için gündüz dozlarından önce gece dozunun artırılması olağandır. Eğer yan etkiler görmeye başlarsanız doktorunuz dozunuzu azaltabilir.
Yaşlılarda Kullanımı
Eğer yaşlı bir hastaysanız veya örneğin böbrek ya da karaciğer sorunlarınız varsa ve daha düşük bir doza ihtiyacınız varsa normalde günde iki veya üç kez 0,25 mg bir dozla başlayacaksınız. Gerekirse ve herhangi bir yan etki yaşamazsanız bu doz yavaş yavaş doktorunuz tarafından artırılabilir.
Çocuklarda Kullanımı
XANAX 18 yaşın altındaki çocukların ve ergenlik çağındakilerin tedavisi için önerilmemektedir.
Şiddetli karaciğer sorunlarınız varsa kullanmayınız. Böbrek veya karaciğerinizle ilgili sorunlarınız varsa dikkatli kullanınız. Eğer XANAX’ın etkisinin çok güçlü veya zayıf olduğuna dair bir izleniminiz var ise doktorunuz veya eczacınız ile konuşunuz.
Xanax Fazla Kullanılırsa – Fazla Xanax Kullanımı
Söylenenden fazla tablet almamanız önemlidir. Eğer yanlışlıkla çok fazla tablet içerseniz uyuşukluk, zihin karışıklığı, üşüme hissi, konuşma bozukluğu, kan basıncında düşme ve nefes almada zorluk yaşayabilirsiniz. Eğer yanlışlıkla çok fazla tablet içerseniz, derhal tıbbi yardım alınız. XANAX’dan kullanmanız gerekenden fazlasını kullanmışsanız bir doktor veya eczacı ile konuşunuz.
Xanax Kullanmayı Unuttum – Xanax Kullanmayı Unutursa
Bir dozu almayı unutursanız, hatırladığınız anda ilacı alınız. Ancak sonraki ilaç dozu zamanınız gelmişse unuttuğunuz dozu ayrıca almayınız. Unutulan dozları dengelemek için çift doz almayınız.
Sonuç
Xanax temelde anksiyete tedavisinde kullanılmaktadır. Burada yer alan bilgiler Xanax ilacının prospektüsünden elde edilmiştir. İlaçla ilgili tüm soru ve endişeleriniz için bağlı olduğunuz doktor yada hastaneden destek almanız gerekmektedir.
